“… Ο δήμαρχος Λαμίας, ως πρόεδρος της Διαχειριστικής Επιτροπής του Κληροδοτήματος Κ. Μουστάκα, παρέδωσε χρηματικά βραβεία σε αριστούχους μαθητές του 3ου Λυκείου Λαμίας, συνολικού ποσού 10.500 €, σύμφωνα με την επιθυμία του διαθέτη …”
[Από την εφ. “Λαμιακός Τύπος”, 28 Οκτ. 2016]
Η ιστορία του Κωνσταντίνου Νικολάου ή Μουστάκα, ίσως είναι γνωστή. Συνοπτικά θυμίζουμε, ότι γεννήθηκε το 1839 στη Λεπενίτσα Καλαμπάκας και ασχολήθηκε με το εμπόριο (καπνών, ζώων, ακινήτων), αποκτώντας σημαντική περιουσία. Ήταν παντρεμένος, χωρίς παιδιά. Εγκαταστάθηκε και έζησε στη Λαμία. Πέθανε το 1899, και με διαθήκη κληροδότησε σημαντικό μέρος της περιουσίας για να γίνουν τα «Μουστάκεια Σχολεία» και ένα Ορφανοτροφείο Θηλέων.
Ειδικά για τα σχολεία αναφέρει ακριβώς στη διαθήκη του:
“…διατάσσω δε όπως αι οικίαι μου αύται χρησιμεύσωσιν αποκλειστικώς και ωρισμένως δια διδακτήρια του Γυμνασίου Λαμίας και των Ελληνικών Σχολείων Λαμίας, να τεθή δε έξωθεν αυτών και η εξής επιγραφή «Γυμνάσιον Μουστάκειον και Ελληνικά Σχολεία Μουστάκεια» αι επιγραφαί δε αύται θέλουσι μένη ες αεί.”
Μικρά ποσά διέθεσε σε συγγενικά και φιλικά του πρόσωπα, σε ιερούς ναούς της Λαμίας, για σχολείο στη γενέτειρα πατρίδα του, όλη δε την τότε υπόλοιπη περιουσία του κληροδότησε στο Δήμο Λαμιέων.
Από τα έσοδα της ακίνητης περιουσίας του, μεγάλη του επιθυμία ήταν:
“ … ν’ άγορασθή οίκόπεδον είς τό άνατολικόν άκρον τής πόλεως Λαμίας καί ν’ άνεγερθή, έπ’ αύτού κατάστημα, όπερ νά χρησιμεύση ώς Όρφανοτροφείον τών Θηλέων τής πόλεως Λαμίας μέ τόν άπαράβατον όρον νά σημειωθή έν τή θύρα τού Καταστήματος τούτου ή έξής έπιγραφή «Μουστάκειον Όρφανοτροφείον Θηλέων».”
Η επιθυμία του αυτή δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, για οικονομικούς λόγους. Τα έσοδα αυτά μεταφέρθηκαν από το έτος 1939, στην εκπαίδευση, δηλ. στα “Μουστάκεια Γυμνάσια”. Τη διαχείριση ανέλαβε η Σχολική Εφορεία του “Μουστακείου” Γυμνασίου Θηλέων Λαμίας (όπως λεγόταν τότε). Τη δεκαετία 1950-60 οικοδομήθηκε σταδιακά σε δύο πτέρυγες το νέο μεγάλο κτίριο του σχολείου στη θέση των παλιών κτιρίων. Στέγασε στη συνέχεια τα Α’ και Β’ εξατάξια Γυμνάσια Θηλέων Λαμίας.
Ήταν τα γνωστά 6τάξια γυμνάσια, από τα οποία στη μεταπολίτευση προήλθαν τα 3τάξια γυμνάσια και τα 3τάξια λύκεια. Η δικαστική διεκδίκηση από το 3τάξιο Λύκειο του “Μουστακείου” Κληροδοτήματος απέδωσε τον έλεγχό του στη σχολική Εφορεία του Λυκείου, αδικώντας κατάφωρα το Γυμνάσιο. Τα επόμενα χρόνια, το Μουστάκειο Γυμνάσιο ήταν ο φτωχός συγγενής και φιλοξενούμενος στο “πατρικό του σπίτι”. Όλα τα χρήματα από τα έσοδα του Κληροδοτήματος τα διαχειριζόταν η Επιτροπή του Κληροδοτήματος, με γραμματέα και ισχυρό πρόσωπο της Επιτροπής το Διευθυντή του Λυκείου!
Νεότερες δικαστικές προσφυγές από το Λύκειο, με πλήρη αδράνεια και απουσία ισότιμης διεκδίκησης στο Κληροδότημα από τους διευθυντές του Γυμνασίου, διατήρησαν το ίδιο καθεστώς του πλούσιου Λυκείου και του φτωχού Γυμνασίου, που προήλθαν από το Κληροδότημα Μουστάκα. Άραγε η εντολή του μεγάλου ευεργέτη Κωνσταντίνου Μουστάκα για τα Μουστάκεια Γυμνάσια τηρείται; Η άνιση μεταχείριση είναι προφανής, όταν το 3-τάξιο Γυμνάσιο προήλθε από το 6-τάξιο Γυμνάσιο και δεν νοείται το 3ο Λύκειο να διανέμει το ποσό των 10.500 € σε αριστούχους μαθητές του, που πριν πέρασαν από το 3ο Γυμνάσιο, για το οποίο δεν διατίθενται χρήματα!
Έχοντας τριακονταετή θητεία στο 3ο (Μουστάκειο) Γυμνάσιο Λαμίας, έχω νοιώσει αυτή την αδικία, στο πρόσωπο των μαθητών. Ο Πρόεδρος της Διαχειριστικής Αρχής του Μουστακείου Κληροδοτήματος και Δήμαρχος Λαμίας κ. Νικ. Σταυρογιάννης, θα συνέβαλε στην απάλειψή της. Ο τρόπος μπορεί να βρεθεί, η δε ικανοποίηση θα ζωγραφίζεται στα πρόσωπα των αριστούχων μαθητών του “Μουστακείου” Γυμνασίου και Λυκείου Λαμίας.
Κωνσταντίνος Αθ. Μπαλωμένος
φυσικός
_______________________
Δημοσιεύτηκε στην εφ. ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ, φ. 21215, σ. 7, Πέμπτη 3 Νοε. 2016, Λαμία.